مقاله:قومنگاري (مردمنگاري) فرهنگ پيادهروي اربعين حسيني عليهالسلام: تحليلها و راهبردهاي تصميمگيري در نهادهای انقلاب اسلامی
قومنگاري (مردمنگاري) فرهنگ پيادهروي اربعين حسيني عليهالسلام: تحليلها و راهبردهاي تصميمگيري در نهادهای انقلاب اسلامی
نویسنده: رضا بنی اسد
خلاصه
پيادهروي عظيم اربعین حسینی علیهالسلام بهصورت یک نماد جهانی، به قدرت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسلمانان تبدیل شده است. این مقاله با روششناسی تفسیری و رویکرد پژوهش کیفی بر اساس استراتژی قومنگاری و مشاهده مستقيم قومنگار، به توصیف و تحليل رفتارهای فرهنگي زائرين این کنگره عظیم پرداخته و راهبردهايي را بهمنظور تقویت و توسعه فرهنگ زیارت اربعین ارائه میکند. قومنگاري اين پژوهش در چهار مقطع زماني انجام ميشود؛ آمادگي زائرين براي سفر، مسافرت زميني تا مرز چذابه، پيادهروي زائرين در مسير نجف-كربلا و قومنگاري برگشت از سفر. دو هدف پژوهش ” تحليل و توصيف فرهنگ اربعين” و راهبردهاي تصميمگيري براي ترويج فرهنگ اربعين” به چهار مقطع فوق عرضه شده و تحليل و تفسیر ميشوند. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد كه اربعين نوعي همگرايي را بين فرهنگها ايجاد كرده و منجر به تقويت و گسترش فرهنگ عظيم جهاني مسلمانان و تشيع (بدون توجه به قوم، نژاد، سن و ساير تفاوتهاي فرهنگي) میشود. بنابراين ضرورت دارد كه از سوي نهادها و سازمانهاي داخلي و البته با همكاري سازمانهاي عراق در توسعه و تعميق اين فرهنگ تلاش شود. بر اساس مطالعات انجام شده، نيروي انتظامي، وزارت راه و شهرسازي، سازمانهاي فرهنگي (صداوسیما، دفتر تبليغات حوزه علميه قم، سازمان تبليغات اسلامي، سازمان حج و زيارت)، شهرداريها، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاهها، اداره اوقاف و امور خيريه و همچنين ساير نهادهای انقلاب اسلامی ميتوانند با بکارگیری راهبردهای پیشنهادی این پژوهش، نقش مهمي در توسعه و ترويج اين فرهنگ داشته باشند.
واژگان کلیدی: اربعین حسینی، قومنگاري ديني، مدیریت فرهنگی، نهادهای انقلاب اسلامی، پژوهش كيفي، راهبردهاي تصميمگيري
Ethnography of culture of massive march for Arba’een Husseini (peace upon him): analyses and decision-making strategies for Islamic revolution institutions
Abstract
Massive march for Arba’een Husseini (peace upon him), has become a universal symbol of political, social, and cultural power of Muslims. Using an interpretive methodology and qualitative research approach based on ethnographic strategy as well as the direct observation of the ethnographer, this study describes and analyzes pilgrims’ cultural behaviors in this massive march and present some strategies to strengthen and develop the pilgrimage culture of Arba’een Husseini (peace upon him). The ethnography of the present study is conducted in four time stages: the preparation of pilgrims to travel, road trip to Chazabeh border, pilgrims’ walking on Najaf-Karbala road, and ethnography of coming back from the travel. The two-fold purpose of this study i.e. “analysis and description of the culture of Arba’een Husseini (peace upon him)” and “decision-making strategies to promote the culture of Arba’een Husseini (peace upon him)” are offered, analyzed, and interpreted into the four above-mentioned sections. The results of this study substantiated that Arba’een Husseini (peace upon him) has created a convergence among cultures and leads to strengthen and expand the great universal culture of the Muslims and Shiite regardless of ethnicity, race, age, and other cultural differences. Therefore, the effort to develop and deepen such culture by domestic institutions and organizations, as well as, in cooperation with Iraqi organizations is quintessential. According to the conducted studies, the police, Ministry of Roads and Urban Development, Cultural organizations (Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB), Islamic Propagation Center of Howzah, Islamic Propagation Organization, and Hajj and Pilgrimage Organization of Iran), municipalities, Ministry of Health, Treatment and Medical Education, universities, Endowment and Charity Affairs Organization and Other institutions of Islamic Revolution can play an important role in the development and promotion of this culture based on the proposed ethnographic strategies.
Keywords: Arba’een Husseini (peace upon him), Religious ethnography, Cultural Management, islamic revolution institutions, Qualitative Research, Decision-making Strategies
در وضعيت فعلي كه عمده ارتباطات از طريق فضاي مجازي شكل ميگيرد ظهور جامعه فيزيكي اربعين به معناي جامعهاي كه با فرهنگهاي مختلف قومي و قبيلهاي با فرهنگ ديني و اسلامي خود یکپارچه ميشوند خود از زوايايي مختلفي قابل بررسي و تحليل است. اربعين نماد اقتدار شيعه است؛ نمادي كه در كشور جنگزده عراق بدون هیچگونه ترس و واهمهای انجام ميشود و پيام واحدي را به دنيا مخابره ميكند و آن اينكه، جامعه شيعي جامعهاي واحد بدون توجه به رنگ و زبان و مليت و قوميت است كه زير پرچم امام حسين عليهالسلام به وحدت ميرسد.
ظرفيت اربعين به اندازهاي است كه حتي مسيحيان كاتوليك را از ايتاليا به اين سفر معنوي ميكشاند و اين عشق آنها را وادار ميكند تا نمايشگاهي از اين تصاوير عظيم در ايتاليا برگزار كنند. حضور جمع زيادي از برادران اهل سنت در اين مراسم روحاني، گوياي اين همگرايي است. تابلوهاي نصب شده در كشور آمريكا و ساير كشورها به زبانهاي مختلف، مبني بر اينكه “حسين عليهالسلام ما را متحد ميكند” خود دليلي ديگر بر رشد و توسعه اين فرهنگ عظيم در سراسر جهان است.
شناخت و مطالعه رفتارها و فرهنگهاي مشاركت در كنگره عظيم پیادهروی اربعين، به تصميمسازي مديران و مسئولان كشور كمك خواهد كرد تا هرچه بيشتر در گسترش اين شعائر عظيم تلاش كنند. بنابراين اين پژوهش با دو هدف دنبال ميشود: اول، قومنگار به دنبال تحليل و توصيف فرهنگ اربعين با استفاده از مشاهدات خود است؛ دوم، راهبردهايي را براي تقويت و ارتقاي اين فرهنگ شيعي ارائه كند. بنابراین، سؤالهاي پژوهش عبارتاند از :1) فرهنگ شکلگیری پیادهروی اربعین چگونه توصیف و تحلیل میشود؟ 2) راهبردهای تصمیمگیری بهمنظور ارتقا و کمک به توسعه مشارکت در پیادهروی اربعین حسینی علیهالسلام کدماند؟ برای اینکه به این سؤالات پاسخ داده شود قومنگار در چهار مقطع زمانی به مطالعه این حوزه پرداخته و شواهد خود را ثبت و ضعفها و قوتهای احتمالی را بازگو کرده تا سرانجام با راهبردهای پیشنهادی بتوان به تعميق و گسترش فرهنگ اربعين مبادرت كرد.
ادامه دارد…
متن کامل مقاله پس از نشر از سوی سومین همایش بین المللی طریق الحسین در سایت قرار داده خواهد شد ( ان شاءالله)
دیدگاهتان را بنویسید