فصل دوازدهم: سطوح سیاستها و راهبردها
باسمه تعالی عظم شأنه
بخش پنجم: توسعه و اجرای راهبردهای ملّی و بینالمللی جهاد اقتصادی
فصل دوازدهم: سطوح سیاستها و راهبردهای جهاد اقتصادی
رهآوردها و اهداف یادگیری
1. تحلیل سطوح راهبردهای ملّی و بینالمللی؛
2. شناخت فنون و ابزارهای توسعه و اجرای راهبردهای ملّی و بینالمللی؛
3. توصیف و شناخت انواع فراسیاستهای کلان نظام؛
4. تبیین دهه ولایت فقیه و نظام اسلامی؛
5. تبیین دهه انضباط و عدالت؛
6. تبیین دهه فرهنگ و عدالت؛
7. توصیف و تحلیل دهه پیشرفت و عدالت؛
8. شناسایی اهداف کلان جهاد اقتصادی؛
9. توصیف سیاستهای عمومی جهاد اقتصادی؛
10. توصیف راهبردهای جهاد ملّی پویا و ایستا؛
11. توصیف جهاد اقتصادی علمی-اجرایی، مدیریتی-سازمانی، راهبردی-سیاستی و دانشی-حکمتی؛
12. توصیف جهاد اقتصادی در خانواده و جامعه؛
مقدمه
1. فراسیاستها و سیاستهای کلان
1-1. فراسیاستهای دائمی
2-1. فراسیاستهای بلندمدّت
3-1. فراسیاستهای میانمدّت
1-3-1. دهه اوّل: دهه ولایت فقیه و امام خمینی(ره)
2-3-1. دهه دوّم: دهه انضباط و عدالت
3-3-1. دهه سوّم: فراسیاست میانمدّت فرهنگ و عدالت
4-3-1. دهه چهارم: دهه پیشرفت و عدالت
4-1. فراسیاستهای کانونی
1-4-1. توسعه و شکاف فراسیاستی
2-4-1. اهداف کلان فراسیاستی جهاد اقتصادی
اوّل، فقرزدایی ملّی
دوّم، تولید ثروت ملّی
سوّم، الگوسازی در سطح منطقه و جهانی
چهارم، خروج ایران از وابستگی اقتصادی (استقلال و اقتدار اقتصادی)
پنجم، وابسته کردن اقتصاد دنیا به اقتصاد بومی- اسلامی ایران
2. سیاستهای عمومی جهاد اقتصادی
3. راهبردهای جهاد ملّی پویا
1-3. جهاد امنیّتی-اطّلاعاتی در تحقّق جهاد اقتصادی
1-1-3. سناریو شناسی دشمنان
2-1-3. محافظت از دانشمندان اقتصادی
3-1-3. مبارزه با جاسوسیهای صنعتی و اقتصادی داخلی
4-1-3. پایش فرصتها و تهدیدات بینالمللی
5-1-3. شناسایی نقاط آسیبپذیر در فعّالیّتهای کلان اقتصادی
2-3. جهاد اقتصادی عملی-اجرایی
3-3. جهاد مدیریّتی-سازمانی
4-3. جهاد راهبردی- سیاستی
5-3. جهاد دانشی- حکمتی
1-5-3. کتاب الجهاد الاقتصادی
2-5-3. جهاد اقتصادی خانواده
3-5-3. جهاد اقتصادی جامعه
4. راهبردهای سازمانی جهاد اقتصادی
1-4. راهبرد کاهش هزینه یا تمایز در قیمت
2-4. راهبرد تمایز در تصویر محصول و خدمت
3-4. راهبرد تمایز در پشتیبانی
4-4. راهبرد تمایز در کیفیت
5-4. راهبرد نفوذ در بازار
6-4. راهبرد بسته محصول
7-4. راهبرد توسعه بازار
8-4. راهبرد توسعه محصول
9-4. راهبرد تنوّع
خلاصه اجرایی
در این فصل، در چهار بخش فراسیاستها، سیاستهای عمومی، راهبردهای جهاد ملّی پویا و راهبردهای سازمانی تحلیل شد. که رهنودهای راهبردی و اجرایی آن عبارتند از:
- عالیترین سطح نظام حکمرانی ملّی،سطح ولائی است که متولی تدوین، ابلاغ و امضای فراسیاستها، سیاستهای کلان و کلی نظام است؛
- فراسیاستهای دائمی نظام شامل اصول دین و فروع دین مقدس اسلامی هستند؛
- فراسیاستهای میان مدت به دهههای پس از انقلاب اشاره میکنند که چهار دهه ولایت فقیه و نظام اسلامی، دهه انضباط و عدالت، دهه فرهنگ و عدالت سپری شده و دهه فعلی دهه پیشرفت و عدالت است؛
- برای تحقق دهه پیشرفت و عدالت نیازمند توجه به نسل جوان، زیرساختها و تجربه نخبگان در این چندساله هستیمغ
- جهاد اقتصادی یک فراسیاست کانونی است که برای متجلی شدن در سیاستهای عمومی باید اهداف کلان فراسیاستی تدوین شوند؛
- سیاستهای عمومی تقنینی، قضایی و اجرایی نیز باید با توجه به ماهیت تسریعی، آگاهیبخشی و هدایتی تدوین شوند؛
- اجرای اثربخش و کارای راهبردهای جهاد اقتصادی مستلزم توجّه همه جانبه به جهاد محوری و جهادهای دیگر است. به عبارت دیگر جهاد اقتصادی در تعامل و پشتیبانی با سایر جهادهای پروانهای است که محقّق میشود.
- در محیط فعلی باید جهاد ملّی جهاد اقتصادی پویا باشد، بدین معنا که همواره این جهاد برای تحقّق دهه پیشرفت و عدالت و چشم انداز بیست ساله وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، کشور در جهاد اقتصادی نیازمند مبارزه مستمّر، بنیادی و تدریجی است.
-
با وجود جهاد اقتصادی علمی-اجرایی، مدیریتی-سازمانی، دانشی-حکمتی، جهاد اقتصادی نوآور، جهاد اقتصادی کارآفرین و جهاد اقتصادی نرم است که تحقّق اهداف و آرمانهای جهاد اقتصادی در سطح ملّی امکانپذیر است.
- جهاد اقتصادی در سطح بنگاههای اقتصادی به معنای توسعه و اجرای راهبردها در سطح شبکه، سازمانی، کسبوکار و عملیاتی و فردی است.
سؤالات و تمرینهای کاربردی
1. فراسیاستهای نظام ولائی را تحلیل و نقش دولت به معنای سه قوه را در تحقق آنها تحلیل کنید.
2. توسعه و اجرای راهبردهای جهاد اقتصادی مستلزم وجود منابع و قابلیّتهایی در وضعیّت موجود و همچنین توسعه آنها در وضعیّت مطلوب است. برای کسب مزیّت رقابتی پایدار در محیط، و توسعه و اجرای راهبردها یکی از چارچوبها VRIOاست. بنابراین وضعیّت منابع و قابلیّتهای متناسب با هر راهبرد را با هر یک از معیارهای VRIOرا متناسب با جدول 28 برای سازمان مورد نظر خود تحلیل کنید.
جدول 28) تحلیل وضعیّت رقابتی منابع و قابلیّتها به منظور توسعه و اجرای راهبردها
راهبردهای سطح کسبوکار( ریز راهبردها)
منابع و قابلیّتهای متناسب با آنها
آیا منابع و قابلیّتهای حاصل از زنجیره ارزش….
وضعیّت رقابتی
با ارزشند؟
کمیابند؟
تقلیدناپذیرند؟
حمایت میشوند؟
راهبردهای سطح عملیاتی
راهبردهای سطح وظیفهای
راهبردهای سطح شبکه
راهبردهای سطح سیاستی
راهبردهای بینالمللی
راهبردهای جهانی
3. برای سنجش میزان تحقق فراسیاستهای مختلف در طول چهار دهه انقلاب چه راهکارهایی را پیشنهاد میکنید؟
4. برای نامگذاری سه دهه انقلاب، شما چه نظری دارید؟ معیارهای نامگذاری چیستند؟
5. ارتباط بین جهاد اقتصادی به عنوان یک فراسیاست کانونی را با دهه پیشرفت و عدالت به عنوان یک فراسیاست میان مدت شرح دهید.
6. اهداف کلان فراسیاستی جهاد اقتصادی را توضیح دهید. آیا این اهداف میتوانند به عنوان حلقه ارتباط بین فراسیاستها و سیاستهای عمومی محسوب شوند؟
7. راهبردهای جهاد ملی پویا را نام برده و شما چه راهبردهای دیگری را پیشنهاد میکنید؟
8. برای تحقق جهاد اقتصادی در سطح سازمانی، کشور نیازمند چه راهبردهایی است؟
واژگان کلیدی
واژگان و مفاهیم سطوح راهبردها
معادل فارسی
economic jihad
جهاد اقتصادی
executive policy
سیاستاجرایی
executive system
نظام ریاستی
focal metapolicies
فراسیاستهای کانونی
guardianship of islamic jurists
نظام ولایت فقیه
judiciary policy
سیاستهای قضایی
legislative policy
سیاستهای تقنینی
long-term metapolicies
فراسیاستهای بلندمدّت
metapolicies
فراسیاستها
permantent metapolicies
فراسیاستهای دائمی
policy coherent
همسویی سیاستها
political management
مدیریّت سیاسی
private management
مدیریّت خصوصی
public administration
مدیریّت دولتی
public policies
سیاستهای عمومی
public policy cycle
چرخه سیاستهای عمومی
strategic direction
جهت راهبردی
strengthening policy capacities
تقویت ظرفیّت سیاستها
trust and culture mid-term metapolicy
فراسیاست میانمدّت فرهنگ و عدالت
دیدگاهتان را بنویسید